ارزیابی اثرحذف یارانه های سوخت بر قیمت حمل ونقل با تاکید برمحصولات کشاورزی

ارزیابی اثر حذف یارانه های سوخت برقیمت حمل ونقل با تاکید بر محصولات کشاورزی چکیده این مطالعه با هدف تحلیل نقش انرژی در حمل و نقل و تقاضای حمل و نقل صورت گرفت. برای این منظور ابتدا تقاضای انرژی بعنوان یک نهاده به همراه سرمایه و نیروی کار برآورد گردید. سپس نقش انرژی در قیمت حمل ونقل بررسی گردید. در تحلیل تقاضای حمل و نقل، بصورت موردی تقاضا برای حمل و نقل محصولات کشاورزی شامل گوجه فرنگی و برنج از استان بوشهر به استان های تهران، اصفهان، فارس و خوزستان برآورد گردید. نقش انرژی در قیمت حمل و نقل با استفاده از تابع عرضه معکوس ارزیابی گردید. بمنظور برآورد توابع تقاضای نهاده ها و همچنین تابع عرضه معکوس حمل و نقل از داده های سری زمانی دوره 87-1354 کل کشور استفاده گردید. برای تحلیل تقاضای حمل و نقل محصولات کشاورزی نیز تابع تقاضای پویا برآورد گردید. همچنین اثر افزایش قیمت حمل و نقل بر رفاه گروه های تقاضاکننده حمل و نقل در قالب دو سناریو افزایش قیمت 15 و 25 درصد محاسبه گردید. داده های مورد استفاده در تقاضای حمل و نقل بصورت ترکیبی (پانل) و دوره مورد مطالعه شامل سال های 88-1375 می باشد. یافته های حاصل از برآورد تابع تقاضای نهاده نشان داد تقاضای انرژی نسبت به تغییرات قیمت آن بی کشش است. افزون بر این مشخص شد تقاضای انرژی نسبت به تغییرات قیمت نیروی کار و سرمایه نیز حساسیت چندانی ندارد. اما از سوی دیگر تغییر قیمت انرژی بر تقاضای نیروی کار و سرمایه اثرگذار است. بر اساس نتایج رابطه میان نیروی کار و انرژی بصورت جانشینی و رابطه آن با سرمایه بصورت مکملی می باشد. انتظار می رود 10 درصد افزایش قیمت انرژی تقاضا برای نیروی کار را بیش از 2/6 درصد افزایش و تقاضا برای سرمایه را حدود 7/0 درصد کاهش دهد. همچنین یافته های حاصل از تصریح تابع عرضه معکوس نشان داد نقش انرژی در تشکیل قیمت حمل و نقل در سطح پایینی قرار دارد. همچنین یافته های مربوط به تقاضای حمل و نقل گوجه فرنگی و برنج نشان داد تقاضای این محصولات نسبت به تغییرات قیمت هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت کاملاً کشش پذیر است. همچنین مشخص شد زیان رفاهی در مورد گوجه فرنگی در بلندمدت به مراتب بالاتر از برنج است اما در کوتاه مدت زیان رفاهی برای برنج به دلیل کشش پذیری بیشتر بالاتر است. زیان رفاهی ناشی از افزایش قیمت حمل به تهران برای تقاضاکنندگان بار به دلیل فاصله زیادتر آن از استان بوشهر در مقایسه با سایر استان ها بالاتر به دست آمد. کلید واژه ها: انرژی، حمل و نقل، تقاضا، گوجه فرنگی، برنج، استان بوشهر